Innerlijke vrede – in harmonie zijn met jezelf en de ander

De afgelopen week dacht ik na over innerlijke vrede. Wat is dat eigenlijk, en: heb ík innerlijke vrede? Ik keek naar Mannen in het wild – serie van de EO over mannen in de midlife crisis. In de natuur ervaren veel mensen dat ze tot zichzelf komen. En daar kwam innerlijke vrede ook in naar voren. Geluk vind je maar voor een deel in hard werken, mooie auto’s, een prachtig huis en alles wat je hartje maar begeert. Daar kun je oprecht van genieten, tot het moment dat je dat verliest. Wat houd je dan over? Echte relaties, echte verbondenheid, en als het goed is ook innerlijke vrede: je raakt je ziel niet kwijt, je kunt jezelf niet verliezen.

Wat noem je vrede?

Vrede is zo’n woord wat je moet proeven. Innerlijke vrede, dan ervaar je harmonie, kalmte, rust, stilte, heelheid. Je kunt innerlijke vrede ervaren, dat je het werk doet waar je goed in bent, waar je blij van wordt en voldoening in ervaart. Of je ervaart eenheid en verbinding in diepgaande gesprekken met je partner, of tijdens momenten dat je je exclusief richt op elkaar. Je kunt enorm genieten van harmonie in je gezin als jullie mooie momenten hebben, gewoon even samen bezig zijn. Maar je kunt ook innerlijke rust ervaren als je weet dat je leven geborgen is in het grote geheel, als er niets tussen jou en God instaat, als je weet dat Hij voor je zorgt, dat je Hem je leven hebt gegeven. Dat niets daar tussen komt, maar dat je ervaart dat jullie samen sterk staan.

Wat is tegengesteld aan vrede?

Als er geen innerlijke vrede is, dan ervaar je druk, moeten, onrust. Dan zit je in hectiek, in een patroon van alsmaar moeten. Het is niet zoals je zou willen dat het was. Je hebt niet de nodige rust om dicht bij jezelf te blijven.  Of je wordt voortgejaagd door verwachtingen van jezelf, van anderen. En je hebt een agenda waar zoveel in staat, wat je niet kunt volbrengen. Maar het gaat ook over situaties met conflicten met mensen om je heen. Dat hoeft niet letterlijk zo te zijn, je kunt ook heimelijk in conflict zijn, zonder het rechtstreeks te uiten. Je kunt keuzestress ervaren: wat wil ik, welke kant ga ik op, wat is goed? – innerlijke conflicten waar je niet uitkomt, vanwege angst om te falen, of schuldgevoelens.

Hoe krijg je innerlijke vrede?

Was het maar zo’n feest dat je altijd innerlijke vrede had. Ik heb dat niet en het is vaker geworstel dan gewoonte. Het is er niet vanzelfsprekend. En daarom is het een belangrijke vraag: hoe vind ik vrede? Het is goed om bij jezelf te rade te gaan, regelmatig reflecteren over je leven. Waar ben ik mee bezig, doe ik wat past bij mijn talenten? Als ik er ben voor anderen, denk ik genoeg aan mezelf? Hoe kan ik tevreden en dankbaar zijn en minder klagen? Hoe bevoorrecht ben ik, met vrede en vrijheid in ons land. Met gezondheid, met een partner, met levenslustige kinderen. Innerlijke vrede krijg je door te kijken naar wat je wel hebt, en onrust door wat je niet hebt. Maar ook: hoe streef ik naar meer verbondenheid en vrede in ons huwelijk, probeer ik te zien wat de ander voor mij doet en is.

Hemelse vrede

Het gaat meer over voortdurend vrede zoeken, dan altijd vrede hebben.
Echte vrede komt van God, is mijn ervaring. Negatieve gedachten over jezelf worden omgekeerd als je leert dat Hij jou zeer heeft gewenst. Moeilijke dingen in je leven worden omgekeerd in het zien van Zijn vaderhand en Zijn trouwe zorg. En nog veel dieper ervaar je innerlijke vrede als je vergeving hebt in Jezus, en vrij mag zijn, verlost van gevangen zitten in tekorten en fouten van jezelf.

Jezus kwam die vrede brengen: Glorie aan God, vrede op aarde, in mensen een welbehagen. En daarom zegt Hij ook: zalig die vrede zoeken (bij Mij), vrede stichten, want dat zijn kinderen van God, ze lijken op Hem, ze zijn van Hem. We kunnen ons niet vastklampen aan het leven, dat biedt geen houvast en het haalt innerlijke vrede onderuit als het wegvalt. Maar omdat God eeuwig Dezelfde blijft, kunnen we bij Hem terecht. Hij is de grond onder onze voeten. Dat is prachtig verwoord in het lied: Ik zal er zijn, van Sela, een lied wat velen raakt. Dat geeft mij innerlijke vrede.